Ελένη Σακελλαρίου: «Νιώθω τυχερή που ανήκω σε μια γενιά που είχε όραμα, που ήθελε ν αλλάξει τον κόσμο»

«Πιροσκί» είναι το πρώτο μυθιστόρημα της κυρίας Ελένης Σακελλαρίου- Παραδέλη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος (περισσότερα για το βιβλίο δείτε εδώ). Πρόκειται για μια σπονδυλωτή ιστορία με πλούσια λαιογραφικά και ηθογραφικά στοιχεία. Πρωταγωνιστές άνθρωποι της διπλανής πόρτας, που πολλές φορές περνούν καθημερινά δίπλα σου απαρατήρητοι, οι οποίοι όμως έχουν ο καθένας τη δική του ιστορία.

Κυρία Σακελλαρίου, πείτε μας λίγα λόγια για το νέο σας βιβλίο.

Το Πιροσκί είναι το πρώτο μου βιβλίο. Πρόκειται για ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα που αφηγείται τη ζωή σε μια γειτονιά της Αθήνας. Ο χρόνος είναι τωρινός, στην εποχή της κρίσης. Οι ήρωές του είναι άνθρωποι καθημερινοί, κάποιες φορές ευάλωτοι, τρωτοί και αδύναμοι, άλλες φορές δυνατοί, γενναιόδωροι, ακόμα και σκληροί και άλλοτε ονειροπόλοι και ευαίσθητοι. Πέφτουν, σηκώνονται, αγωνίζονται γιατί ξέρουν καλά ότι τίποτα δεν τους χαρίζεται.

Είναι ένα βιβλίο που φιλοδοξεί να στείλει ένα αισιόδοξο μήνυμα πως η αγάπη, ο αλληλοσεβασμός, η αλληλεγγύη, η αξιοπρέπεια είναι αξίες που με αγωνιστικότητα και συλλογική δράση μπορούν ν αλλάξουν θετικά τη ζωή των ανθρώπων.

Γράφετε συστηματικά, πχ σε καθημερινή βάση; Πόσο καιρό σάς πήρε η συγγραφή;

Θα ήθελα να γράφω σε καθημερινή βάση, αλλά δεν είναι πάντα εύκολο. Η τρέχουσα καθημερινότητα έχει απαιτήσεις…

Το Πιροσκί ξεκίνησε τέλος του 2014 και ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2017.

Πώς επιλέξατε αυτόν τον τίτλο;

Ήταν προσωρινός τίτλος με αφορμή το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου και στην πορεία εισχώρησε ξανά μέσα στην αφήγηση, είτε κυριολεκτικά, είτε μεταφορικά και αποφάσισα να τον κρατήσω, κρίνοντας πως τελικά είναι ένας προκλητικός τίτλος που δημιουργεί ερωτηματικά (αρκετοί ρωτούν αν πρόκειται για οδηγό μαγειρικής!) και όντας μονολεκτικός πιστεύω ότι αποτελεί πλεονέκτημα για το συγκεκριμένο βιβλίο.

Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στους ήρωές σας; Ταυτίζεστε με κάποιον;

Νομίζω πως κάθε συγγραφέας εισάγει βιωματικά στοιχεία σε αυτά που γράφει. Δεν ξέρω ποιος το έχει πει, αλλά ένα βιβλίο δεν γεννιέται με παρθενογένεση, από κάπου πρέπει να “κλέψεις”, από δικές σου ή άλλων ανθρώπων εμπειρίες, εικόνες και σκέψεις. Πράγματα που έχεις διαβάσει η που σου έχουν αφηγηθεί, οπότε κι εγώ έχω “κλέψει” με τη σειρά μου. Ταυτίζομαι κάποιες στιγμές με ορισμένους ήρωες, αντιγράφω στιγμές που έχω ζήσει, άνθρωποι που με ξέρουν καλά τις αναγνωρίζουν.

Έχετε ζήσει στην Αλεξάνδρεια,αλλά και στην Αθήνα. Ποια στοιχεία ενώνουν αυτές τις πόλεις και σε ποια διαφέρουν τελείως;

Ήρθα σε αρκετά νεαρή ηλικία από την Αίγυπτο, οπότε οι μνήμες μου είναι σχετικά περιορισμένες. Αυτό που μου είναι πολύ ξεκάθαρο είναι ότι, ανήκοντας στην προνομιούχα τάξη της ελληνικής παροικίας της Αλεξάνδρειας η οποία φρόντιζε επιμελώς να μην ερχόμαστε σε επαφή με “κακές” επιρροές, δεν μπορούσα να έχω ολοκληρωμένη εικόνα της κοινωνίας μέσα στην οποία ζούσα, καθώς βρισκόμουν συνεχώς σε ένα υπερπροστατευμένο περιβάλλον.

Μεγαλώνοντας στην Αθήνα άρχισε να ανοίγει το οπτικό, διανοητικό και συναισθηματικό μου πεδίο, να ξεκαθαρίζει η εικόνα της ταξικής κοινωνίας και αργά, αλλά σταθερά ήρθε η ώρα που αποφάσισα με ποιους θα πάω και ποιους θ αφήσω.

Όταν βρέθηκα στην Αλεξάνδρεια ξανά το 2009 ύστερα από 46 χρόνια, περπάτησα τους δρόμους της, βρήκα σημάδια της παιδικής μου ηλικίας, εισέπνευσα τον αέρα και τις χίλιες μυρωδιές της, άκουσα τη γλώσσα, τους ανθρώπους της και ξαφνικά αναρωτήθηκα “δηλαδή εγώ τώρα δεν μένω πια εδώ;”

Οπότε το ερώτημα για κοινά η διαφορετικά στοιχεία ανάμεσα στις πόλεις δεν μπορώ να το απαντήσω. Μου είναι το ίδιο οικείες και οι δύο πόλεις. Η διαφορά είναι ότι στη μία ήμουν παιδί, ενώ στην άλλη ωρίμασα.

Περιγράφετε πολύ ρεαλιστικά την καθημερινότητα των ηρώων. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το μεγαλύτερο κοινωνικό πρόβλημα στην εποχή μας;

Η κοινωνία μας και όχι μόνο η ελληνική, είναι μία κοινωνία κυριευμένη από θυμό και κυρίως φόβο. Οδεύει με πολύ ταχείς ρυθμούς στην αποθέωση του ατομικισμού, στην αποξένωση μεταξύ των ανθρώπων, στην κατάργηση της υπεράσπισης των στοιχειωδών αναγκών του σημερινού ανθρώπου από την πολιτεία. Πολλοί άνθρωποι οδηγούνται σε αδιέξοδα και σε απελπισία και άλλοι στη μισαλλοδοξία την ξενοφοβία και τον ρατσισμό.

Υποκύπτουμε, υποτασσόμαστε. Αυτό είναι το πρόβλημα. Δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα τον καταιγισμό της παραποίησης των λέξεων και των εννοιών, τις ακατάσχετες ριπές από εικόνες, πληροφορίες και διαφημίσεις μέσα από τις οποίες πολύ έντεχνα εκφασιζόμαστε, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Η εξουσία κατέχει το πολύτιμο και πανίσχυρο εργαλείο της τεχνολογίας και της πληροφόρησης και το χρησιμοποιεί για να διαβρώνει ιδανικά και συνειδήσεις, να χειραγωγεί τους λαούς, αντί να τους απελευθερώνει. Μας εξοικειώνουν με την αδικία, τη δυστυχία, τη φτώχεια, ακόμη και με την πιο αδίστακτη βία που ασκείται από άνθρωπο σε άνθρωπο, τον πόλεμο και μας επιτρέπουν να φοβόμαστε και να σχολιάζουμε από το βολικό κάθισμα του καναπέ μας. Αυτό μάλιστα ονομάζεται ελευθερία.

Νοιώθω τυχερή που ανήκω σε μια γενιά που είχε όραμα, που ήθελε ν αλλάξει τον κόσμο.

Σήμερα θέλει πολύ περισσότερα κότσια για να ξεσηκωθούν οι άνθρωποι, να παλέψουν, να διεκδικήσουν αυτά που τους ανήκουν. Υπάρχουν όμως εκείνοι που η φλόγα καίει μέσα τους και δυναμώνει. Υπάρχουν νέοι που δεν το βάζουν κάτω και δεν συμβιβάζονται και πιστεύω πως αργά η γρήγορα η πραγματική Ζωή θα πάρει το πάνω χέρι στην κοινωνία.

Αν το Πιροσκί γινόταν ταινία ποιους ηθοποιούς θα επιλέγατε να υποδυθούν τους ήρωές σας;

Η αλήθεια είναι ότι η ροή του βιβλίου επιτρέπει να το δει κανείς σαν κινηματογραφική ταινία, σειρά στην τηλεόραση η θεατρικό έργο. Προς το παρόν η θεατρική διασκευή έχει ξεκινήσει από τον Γιώργο Νικολαΐδη – ανερχόμενο θεατρικό συγγραφέα – και τη Βιολέττα Γύρα, ηθοποιό και σκηνοθέτη.

Έχω ήδη εκφράσει την επιθυμία μου στη μεγάλη κυρία του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου – Λήδα Πρωτοψάλτη, να ενσαρκώσει το ρόλο της Πελαγίας. Θα το θεωρήσω μεγάλη τιμή για μένα και το έργο μου, αν αυτό συμβεί. Δεν έχω σκεφτεί ακόμη ποιοι θα μπορούσαν να υποδυθούν τους άλλους ήρωες.

Ετοιμάζετε καινούρια δουλειά;

Έχω ξεκινήσει να γράφω ένα δεύτερο μυθιστόρημα, υπάρχουν και πολλά αδημοσίευτα ποιήματα και διηγήματα στο συρτάρι μου. Ακόμα δεν έχω καταλήξει ποιο από όλα θα προηγηθεί.

Σας ευχαριστούμε πολύ!