Γρηγόρης Αζαριάδης: «Το μαγευτικό ταξίδι της συγγραφής αποτελεί το ισχυρότερο ελιξήριο για να μείνεις ζωντανός και δραστήριος»

Το νέο μυθιστόρημα του Γρηγόρη Αζαριάδη «Σκοτεινός λαβύρινθος» κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο (περισσότερα δείτε εδώ) και θεωρήθηκε – δικαίως- ένα από τα καλύτερα ελληνικά μυθιστορήματα της χρονιάς. Αυτή τη φορά η αστυνόμος Τρύπη καλείται να εξιχνιάσει την άγρια δολοφονία πέντε μελών της ίδιας οικογένειας. Δράση, επικαιρότητα, πληρωμένοι δολοφόνοι, αλλά και έρωτας ξεχειλίζουν από κάθε σελίδα του βιβλίου…

Κύριε Αζαριάδη, πώς προέκυψε ο «Σκοτεινός λαβύρινθος» και πόσο καιρό σας πήρε να τον ολοκληρώσετε;

Ο «Σκοτεινός λαβύρινθος» προέκυψε για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι η σταθερή πρόθεσή μου να διαφοροποιούμαι σε θεματολογία και ύφος σε κάθε μου μυθιστόρημα. Μετά το neopolar και το police procedural, έκρινα ότι ήρθε η ώρα να γράψω ένα βορειοευρωπαϊκό noir, ή καλύτερα αυτό που προσωπικά αποκαλώ ελληνικό ευρωπαϊκό αστυνομικό μυθιστόρημα. Άλλωστε, το είδα και σαν μια πρόκληση να αποδείξω ότι όχι μόνο εγώ, αλλά μια ολόκληρη ομάδα Ελλήνων συγγραφέων αστυνομικής λογοτεχνίας δεν υπολείπεται ποιοτικά των Ευρωπαίων συναδέλφων μας. Η έρευνα για το μυθιστόρημα διήρκεσε έναν χρόνο κι η συγγραφή του έναν ακόμα.

Η κεντρική σας ηρωίδα είναι γυναίκα, η αστυνόμος Τρύπη. Πόσο εύκολο είναι να προσεγγίζει και ν’ αποδίδει ένας συγγραφέας ένα χαρακτήρα αντίθετου φύλου;

Πιστέψτε με, είναι εξαιρετικά δύσκολο! Αν κι από νεαρή ηλικία είχα πολλές φίλες κι ένα από τα λίγα καλά μου στοιχεία είναι ότι είμαι πολύ καλός και συνεπής ακροατής των προβλημάτων τους, αυτό δεν φτάνει. Χρειάζεται πολύ σκληρή δουλειά, συνεχής συζήτηση με γυναίκες για τρόπους πιθανής αντίδρασης στα θέματα που αναφέρονται στην πλοκή των μυθιστορημάτων μου και πάνω απ’ όλα αναλύσεις χαρακτήρων και σκιαγράφηση ψυχολογικού προφίλ των χαρακτήρων. Στο τελευταίο κι ίσως κρισιμότερο σημείο, αναζητώ τη βοήθεια των ψυχολόγων που συνεργάζομαι σε μόνιμη βάση. Εκ συμπτώσεως, όλες είναι γυναίκες…

Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο και συγγραφέας;

Σκληρή ερώτηση! Αντιπαρέρχομαι την έντονη πρόκληση να ονομάσω ένα από τα μεγάλα του Τσάντλερ («Αντίο γλυκιά μου» ή «Ο μεγάλος ύπνος») και καταλήγω στην «Πρηνή θέση του σκοπευτή» του μέγιστου Μανσέττ.

Πιστεύετε ότι το αστυνομικό μυθιστόρημα είναι διδακτικό ή μπορεί να «γεννήσει ιδέες»;

Δεν πιστεύω ότι κανένα μυθιστόρημα είναι διδακτικό. Μου φαίνεται ότι τα διδάγματα και τα μηνύματα παραπέμπουν στη χρυσή εποχή του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Αρκετά. Από την άλλη πλευρά, θεωρώ ότι ο συγγραφέας πρέπει να έχει κοινωνική συνείδηση και τόλμη. Να λειτουργεί κατά κάποιο τρόπο «προφητικά» για το μέλλον και να εκφράζει τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς του για πράγματα, που μπορεί να συμβούν και να απειλήσουν την κοινωνική μας ισορροπία. Όταν γράφω γιά έναν serial killer ή γιά ένα κύκλωμα πληρωμένων δολοφόνων, θεωρώ ότι είναι φαινόμενα που μπορεί σήμερα να μην απαντώνται στην κοινωνία μας, τουλάχιστον στον βαθμό που υπάρχουν σε άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες, αλλά είναι πολύ πιθανό να ενσκήψουν δραματικά τα επόμενα χρόνια και στη μικρή μας χώρα.

Διαβάζει ο Έλληνας και δη αστυνομικό μυθιστόρημα;

Ο Έλληνας διαβάζει δυστυχώς ολοένα και λιγότερο γενικώς. Ας είναι καλά οι Ελληνίδες που διαβάζουν κάπως περισσότερο, μια τάση που φαίνεται να επιβεβαιώνεται και στην ανάγνωση αστυνομικών μυθιστορημάτων. Το κακό είναι ότι το ποσοστό αυτών που διαβάζουν λιγότερο αυξάνεται στη νεότερη γενιά, που σαφώς προτιμάει κινηματογράφο και τηλεοπτικές σειρές.

Ποιο σχόλιο αναγνώστη που ακούσατε πρόσφατα σας έκανε εντύπωση;

Μέχρι και το προηγούμενο μυθιστόρημα, το «Μοτίβο του δολοφόνου», τα επίμονα σχόλια των αναγνωστών αφορούσαν την επιλογή γυναίκας ως κεντρικής ηρωίδας. Της αστυνόμου Τρύπη. Τώρα με τον «Σκοτεινό λαβύρινθο», τα περισσότερα «παράξενα» σχόλια είχαν σαν επίκεντρο την προσωπικότητα του «εκτελεστή». Του πληρωμένου δολοφόνου, που αναζητά η αστυνομία. Οι αναγνώστριες περισσότερο έθεσαν τον προβληματισμό τους με την ερώτηση «πώς καταφέρνεις να κάνεις έναν «κακό» χαρακτήρα να είναι τελικά γοητευτικός, ερωτεύσιμος;» Κάτι σαν τον Σαμουράι του Ντελόν, στην ταινία του Μελβίλ. Σκοτεινός, απόμακρος, δολοφόνος τελικά, αλλά ερωτεύσιμος! Κι όμως αυτό μπορεί να γίνει, αρκεί να ρίξεις λίγο φως στη σκοτεινή πλευρά του «κακού» ή να βρεις τη λίγο πιο ανθρώπινη πλευρά του, που κρύβει κάτω από την επιφάνεια.

«Η αποκάλυψη μιας σκληρής σημαντικής αλήθειας μπορεί να σε πλήξει πολύ περισσότερο από την αποκάλυψη ενός μεγάλου ψέματος». Υπάρχει στιγμή στη ζωή σας που θα θέλατε να είχατε ακούσει ένα «βολικό» ψέμα παρά την αλήθεια;

Στην πραγματική ζωή ποτέ! Δυστυχώς, φαίνεται να έχω ακραίες μαζοχιστικές τάσεις! Το έκανα σε νεαρότερη ηλικία, αλλά το μόνο που κατάφερα ήταν η πρόσκαιρη ικανοποίηση. Στην συνέχεια όμως, καθώς βασανίζω το μυαλό μου με σκοτεινές σκέψεις, ήρθε η τιμωρία. Τώρα σε ό,τι αφορά τη συγγραφή των αστυνομικών μυθιστορημάτων, αν και προσπαθώ να στήσω ένα αληθινό υπόβαθρο της πλοκής, όπου θα ακολουθήσει η μυθοπλασία, δηλώνω υπέρμαχος του κλισέ «γιατί να αφήσουμε την αλήθεια να μας στερήσει μια υπέροχη ιστορία;»

Ετοιμάζετε νέο βιβλίο;

Πάντα! Η μοίρα του συγγραφέα που απολαμβάνει αυτό που κάνει, ανεξάρτητα της οποιασδήποτε αναγνώρισης του έργου του, υπαγορεύει τη συνεχή ενασχόληση με τη συγγραφή. Έτσι κι εγώ έχω την κακή συνήθεια, μόλις ολοκληρώνω ένα μυθιστόρημα να ξεκινάω το επόμενο. Άλλωστε, πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό το μαγευτικό ταξίδι της συγγραφής ενός βιβλίου αποτελεί από μόνο του το ισχυρότερο ελιξήριο για να μείνεις ζωντανός και δραστήριος όσο περνάνε τα χρόνια …

Σας ευχαριστούμε πολύ!