«Ο καπετάν Μιχάλης»

21 Δεκεμβρίου στους κινηματογράφους από την The Film Group

Κρήτη 1889, η χρονιά της επανάστασης. Κεντρικός ήρωας είναι ο Καπετάν Μιχάλης, ένας ασυμβίβαστος Κρητικός, μαυροντυμένος και αξύριστος ωσότου ελευθερωθεί η Κρήτη. Τη στιγμή όμως που συναντά την Εμινέ, γυναίκα του αδελφοποιητού του, Νουρήμπεη, τον κυριεύει ένας δαίμονας. Ο πειρασμός δεν τον αφήνει σε ησυχία και τον αποσπά από αυτό που θεωρεί ιερό καθήκον, την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους. Γρήγορα τα πράγματα περιπλέκονται και μια νέα εξέγερση ξεσπά, η οποία θα αλλάξει για πάντα τις ζωές όλων των ηρώων.

Καπετάν Μιχάλης είναι ένα βιβλίο που μιλάει για το μοναδικό DNA μας, το οποίο είναι ικανό να μας οδηγήσει τόσο στην υψηλότερη κατάκτηση, όσο και στην πεισματική μας καταστροφή.

Το πλέον ευπώλητο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη Ο Καπετάν Μιχάλης αναφέρεται στην επανάσταση του 1889 και στην προσπάθεια των Κρητικών να απελευθερωθούν από τους Τούρκους.

 Με σημείο αναφοράς τον χαρακτήρα του πατέρα του, ο Καζαντζάκης αναπλάθει την ζωή των παιδικών του χρόνων στο Μεγάλο Κάστρο (σημερινό Ηράκλειο) δίνοντας μια πλήρη εικόνα της ζωής των Ελλήνων, κάτω από την τουρκική ηγεμονία της εποχής και του άσβεστου φρονήματος που είχαν οι Κρητικοί για αυτοδιάθεση και ένωση με την ηπειρωτική, ελεύθερη Ελλάδα.

Ο Καπετάν Μιχάλης, ήρωας του μυθιστορήματος, είναι ο ορισμός της κρητικής νοοτροπίας. Μια αναπαράσταση της Ελληνικής ψυχής, η οποία  φύτρωσε και αποτελεί ένωση και τομή δύο πολιτισμών, της Ανατολής και της Δύσης.  Για αυτό το λόγο μέσα στον ελληνικό σπόρο υπάρχουν τεράστιες αντινομίες και διλήμματα που γυρεύουν την ισορροπία τους.

 Έτσι και ο καπετάν Μιχάλης ενσαρκώνει στο πρόσωπό του όλα τα καλά και άσχημα της ελληνικής κρητικής φυλής. Ενσαρκώνει μια νοοτροπία, η οποία με τις πρακτικές της είναι ικανή για τη μεγαλύτερη κατάκτηση όσο και την πιο οδυνηρή συντριβή.  Αποτελεί έτσι ο Καπετάν Μιχάλης μια μαρτυρία της Ελληνικής ιστορίας, του αλόγιστου πάθους και παράλογου πείσματος που μας οδηγεί συνέχεια σε επώδυνες περιπέτειες.

Δε ζυγιάζω, δε μετρώ, δε βολεύoμαι!

Ακολουθώ το βαθύ μου χτυποκάρδι.

Σημείωμα του Δημήτρη Κόκορη, καθηγητή Νεοελληνικής Γραμματείας του ΑΠΘ

‘’Το μυθιστόρημα Ο Καπετάν Μιχάλης είναι από τα σημαντικότερα και γνωστότερα έργα του Νίκου Καζαντζάκη. Εκδόθηκε το 1953.  Στη δεύτερη έκδοση του βιβλίου (1955), ο συγγραφέας πρόσθεσε έναν υπότιτλο, ο οποίος φωτίζει  τον βαθύτερο πυρήνα τόσο του συγκεκριμένου μυθιστορήματος, όσο και όλων των βασικών έργων του, και περιλαμβάνει τους όρους «Ελευθερία» και «Θάνατος». Η πλοκή του Καπετάν Μιχάλη εκτυλίσσεται κατά την κρητική επανάσταση του 1889, ωστόσο οι θεματικές αναλογίες του έργου με την ομηρική Ιλιάδα είναι εμφανείς. Τα κεντρικά πρόσωπα της υπόθεσης οικοδομήθηκαν και από παιδικά βιώματα του συγγραφέα, αλλά και από την ανάγκη οι λογοτεχνικοί ήρωες να λειτουργήσουν συμβολικά, ώστε οι συγκρούσεις και οι αντιθέσεις τους, μέσα στο μυθιστορηματικό πλαίσιο, να αναδείξουν τις σύνθετα διαμορφωμένες φιλοσοφικές και λογοτεχνικές αναζητήσεις του Καζαντζάκη και να σχηματίσουν τη βιοθεωρητική του πρόταση: συνεχής αγώνας κατά το «ανηφόρισμα του ανθρώπου», ηθικό «χρέος» και υπαρξιακή «κραυγή» που παλεύουν να αρθρώσουν έναν λόγο ελευθερίας, ο οποίος φιλοσοφικά αποκρυσταλλωμένος και με λογοτεχνικό οίστρο εκπεφρασμένος και στον Καπετάν Μιχάλη, οροθετήθηκε ως πλήρης αποδέσμευση της ανθρώπινης οντότητας από κάθε φόβο αλλά και κάθε ελπίδα.’

Σημείωμα του Κώστα Χαραλάμπους, σκηνοθέτη και σεναριογράφου της ταινίας «Ο Καπετάν Μιχάλης»

Κάθε λαός έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τη δική του ταυτότητα. Αυτό το ιδιαίτερο κυτταρικό αποτύπωμα αναδύεται και καθίσταται ανάγλυφο μέσα από τα πνευματικά έργα μεγάλων δημιουργών, οι οποίοι έχουν τη χάρη να το αποτυπώσουν και να το αναδείξουν. Αναμφισβήτητα και πέρα από κάθε διαφωνία, ο Καζαντζάκης υπήρξε εκείνος ο οικουμενικός δημιουργός, ο οποίος  έντυσε με λέξεις την ελληνική μας ταυτότητα. Εκείνη την ιδιαιτερότητα που αναδύεται μέσα από τα κύτταρά μας και μας κάνει ξεχωριστούς και μοναδικούς στα Βαλκάνια και στον κόσμο. Αυτή η ταυτότητα βρίσκει την πιο εμπεριστατωμένη και πληρέστερη αποτύπωσή της στον Καπετάν Μιχάλη. Και εδώ έγκειται η διαχρονικότητα του βιβλίου: Αυτός ο ήρωας του ομώνυμου καζαντζακικού έργου κουβαλάει όλα τα θετικά και τα αρνητικά μας γνωρίσματα. Όλη τη δόξα και την παραφροσύνη που μας περιβάλλει. Ο Καπετάν Μιχάλης είναι ένα βιβλίο που μιλάει για το μοναδικό DNA μας, το οποίο είναι ικανό να μας οδηγήσει τόσο στην υψηλότερη κατάκτηση, όσο και στην πεισματική μας καταστροφή.

Το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, «Ο Καπετάν Μιχάλης», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Σκηνοθεσία: Κώστας Χαραλάμπους

Σενάριο: Κώστας Χαραλάμπους

Παραγωγοί: Κώστας Χαραλάμπους, Γιώργος Κουλουκουντής

Ηθοποιοί: Αιμίλιος Χειλάκης (καπετάν Μιχάλης),  Αλέκος  Συσσοβίτης,  Λουκία Μιχαλοπούλου, Τζένη Καζάκου, Παναγιώτης Μπουγιούρης, Σπύρος Μπιμπίλας, Γιώργος  Γεροντιδάκης,  Γιάννης Συλιγνάκης, Μάνος Ιωάννου, Βιργινία Ταμπαροπούλου, Γεράσιμος Σοφιανός, Στράτος Χρήστου, Κυριακή Γάσπαρη, Γιώργος  Γαρνάβος, Δημήτρης Χαβρές, Νίκος Αναστασόπουλος, Χρήστος Χαλβατζάρας, Νίκος Τσιμάρας, Αλέξανδρος Ιωαννίδης, Κορίνα  Αλεξανδρίδου, Σταύρος Καλιγάς, Ελένη Βουτυρά, Γιάννης Τσαγκαράκης,  Έλενα Γαβρά, Αλέξανδρος Τρανουλίδης, Βασίλης Χρηστίδης, Βασίλης Μπούτσικος, Κώστας Καραθωμάς, Δημήτρης Καλογεράκης,  Ορφέας –Νικόλαος Χαραλάμπους ο μικρός Στέλιος Παπαδάκης, η Δάφνη Βάρδα, κ.ά.

Μοντάζ: Χρήστος Τσούμπελης

Φωτογραφία: Κατερίνα Μαραγκουδάκη

Σκηνικά –Κοστούμια: Σάββας Πασχαλίδης

Μουσική: Κώστας Χαριτάτος

Ηχοληψία: Αντώνης Σαμαράς

Μιξάζ: Κώστας Βαρυμποπιώτης

Διάρκεια: 152’

Διανομή: THE FILM GROUP

Ο φωτογράφος Στέλιος Τσίκας βρέθηκε στα γυρίσματα της νέας ταινίας του Κώστα Χαραλάμπους «Ο Καπετάν Μιχάλης» και το φωτογραφικό υλικό που συνέλεξε ο φακός του θα εκτίθεται στον κινηματογράφο Δαναό μέχρι και τις 14 Ιανουαρίου.