Ιστορία είναι κάτι που γνωρίζουμε. Το γνωρίζουμε όμως σωστά; Ο Σταύρος Παναγιωτίδης συγκέντρωσε ιστορικά γεγονότα που στη συνείδησή μας τα έχουμε παρανοήσει στο νέο του βιβλίο «Μύθοι, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της ελληνικής ιστορίας. Μικρές αφηγήσεις για γεγονότα που όλοι γνωρίζουμε, αλλά ποτέ δεν συνέβησαν» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος (περισσότερα δείτε εδώ). Μάλιστα, η ανταπόκριση είναι πολύ μεγάλη, αφού ήδη η έκδοση του βιβλίου βρίσκεται στη 18η χιλιάδα, λίγους μήνες μετά την πρώτη κυκλοφορία του.
Κύριε Παναγιωτίδη, πείτε μας λίγα λόγια για το νέο σας βιβλίο.
Πρόκειται για μια συλλογή ιστοριών που τις ξέρουμε για αληθινές, αλλά δεν είναι. Όπως λέει και ο τίτλος, είτε πρόκειται για μύθους, δηλαδή γεγονότα απολύτως αναληθή, είτε για παρεξηγήσεις, γεγονότα που όντως συνέβησαν αλλά διαφορετικά από το πως τα ξέρουμε. Σε αυτά προσθέτω και μερικές άβολες αλήθειες, πτυχές της ιστορίες που δεν τις ξέρουμε επειδή θα μας έκαναν να νιώθουμε άβολα. Κι αυτό επειδή συνηθίζουμε να κοιτάμε το παρελθόν μέσα από τα μάτια του παρόντος και να μην κατανοούμε πως τα γεγονότα της κάθε εποχής πρέπει να κρίνονται στην δική τους συγκυρία, με βάση τις τότε γνώσεις και τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων, και όχι σαν να γίνονταν σήμερα.
Από που πηγάζει η ανάγκη των ανθρώπων να πιστεύουν σε ένα μύθο, στη δική τους ιστορία;
Οι μύθοι δίνουν εύκολες ερμηνείες του κόσμου. Επίσης, είναι παρηγορητικοί στις ήττες μας. Στην Ελλάδα πιστεύουμε όλους τους επιμέρους εθνικούς μύθους μας, επειδή πρώτα από όλα πιστεύουμε τον μεγαλύτερο μύθο από όλους. Πώς είμαστε το περιούσιο έθνος, ο πιο σημαντικός λαός της γης. Φυσικά, αυτό καλλιεργείται και από τον αυτοαναφορικό τρόπο διδασκαλίας της Ιστορίας στα σχολεία.
Πόσο εύκολο είναι ν’ αποκατασταθεί μια ιστορική ανακρίβεια όταν έχει αποτυπωθεί στη λαϊκή συνείδηση;
Το να βγει η αλήθεια στο φως δεν είναι πάντα τόσο δύσκολο. Χρειάζεται επιστημονική έρευνα, τεκμηρίωση και ανοιχτό πνεύμα. Αλλά το πιο δύσκολο είναι να βρει μετά η αλήθεια τον δρόμο τις στις συνειδήσεις των ανθρώπων και στην συλλογική ιστορική συνείδηση. Τον κυριότερο ρόλο εδώ τον διαδραματίζει το εκπαιδευτικό σύστημα, δηλαδή η πολιτική. Για παράδειγμα, ο μύθος του Κρυφού Σχολειού έχει απαλειφθεί εδώ και δεκαετίες από τα σχολικά βιβλία. Όμως, τελικά αυτό δεν αρκεί. Είναι τόσο ριζωμένος στη συλλογική συνείδηση που πρέπει να αναφέρεται ρητώς πως τελικά έχει αποδειχτεί πως είναι ένας μύθος, αφού οι Οθωμανοί σουλτάνοι δεν απαγόρευαν την λειτουργία των σχολείων.
Συμφωνείτε με τον Καρλ φον Κλαούζεβιτς πως «ο πόλεμος είναι απλώς η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα»;
Όπως όλοι οι αφορισμοί, δηλαδή οι πολύ γενικευτικές φράσεις, έτσι κι αυτός έχει τις τρύπες του. Όμως είναι αλήθεια πως η βία -είτε στο διακρατικό επίπεδο με τη μορφή του πολέμου, είτε στο εσωτερικό μιας κοινωνίας με τη μορφή των βίαιων συγκρούσεων στους δρόμους- είναι το αποτέλεσμα της αδυναμίας διευθέτησης των διαφορών με το εργαλείο της πολιτικής.
Ετοιμάζετε νέα δουλειά;
Ναι, το επόμενο διάστημα ολοκληρώνεται το δεύτερο μέρος των Μύθων που θα κυκλοφορήσει και πάλι από τις εκδόσεις Κέδρος. Επίσης, έχει εκδοθεί προσφάτως από τις εκδόσεις Παπαζήση μία μελέτη μου, βασισμένη στο πρώτο μέρους της διδακτορικής μου διατριβής, με τίτλο «Ο Κόκκινος Ιανός- Το έθνος στη σκέψη και την επαναστατική στρατηγική των κλασικών του μαρξισμού».
Σας ευχαριστούμε πολύ!
Facebook
Twitter
Tumblr
RSS