Η Νίνα Ράπη κυκλοφόρησε πρόσφατα το νέο βιβλίο της με τίτλο «Κατάσταση φούγκας» από τις εκδόσεις Κέδρος. Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα σειρά διηγημάτων που εκτυλίσσονται σε Λονδίνο, Αθήνα, επαρχία. Η ιστοσελίδα μας μίλησε με τη συγγραφέα, η οποία βρίσκεται στο Λονδίνο και μας έκανε την τιμή να απαντήσει στις ερωτήσεις μας.
«Κατάσταση φούγκας»: Γιατι επιλέξατε αυτόν τον τίτλο για το βιβλίο σας;
Κατάσταση φούγκας είναι ένα ψυχολογικό σύνδρομο όπου όταν βρίσκεσαι σε μια απειλητική κατάσταση και δεν μπορείς να την αντιμετωπίσεις, χάνεις τη μνήμη σου και την ταυτότητα σου. Βρίσκεσαι κάπου ξαφνικά και δεν ξέρεις ποιος είσαι και που είσαι. Αυτό έπαθε ο Άνθρωπος Πιάνο, ο ήρωας του ομότιτλου κεντρικού διηγήματος που βασίζεται σε αληθινά γεγονότα.
Υπάρχει βέβαια και η μουσική φούγκα που είναι ένας πολύπλοκος και πολυφωνικός τρόπος σύνθεσης, κάτι που με ενδιαφέρει. Ήθελα λοιπόν οι απόηχοι αυτών των νοημάτων να διαπερνούν τη συλλογή.
Πρόκειται για μία συλλογή διηγημάτων, φαινομενικώς ασύνδετων μεταξύ τους. Ποιος ήταν για εσάς ο συνδετικός τους κρίκος;
Αυτό που έχουν κοινό όλα αυτά τα άτομα, από το Μπρίξτον του Λονδίνου έως την Αθήνα και από εκεί σε μια συνοριακή πόλη, είναι η έλλειψη ικανοποίησης με τα δεδομένα, με τα αναμενόμενα και η αναζήτηση του διαφορετικού και της ελευθερίας με κάποιο δικό τους, προσωπικό και συχνά τεθλασμένο τρόπο. Η ελευθερία όμως αποδεικνύεται κάτι που αυτά τα πρόσωπα ψάχνουν απεγνωσμένα μεν αλλά συχνά οδηγεί σε κάτι τελείως το αντίθετο.
Σε ένα σημείο του βιβλίου σας αναφέρετε: «Έβαψε τα μαλλιά του και άλλαξε χτένισμα. Αρκούν αυτά για να πάψεις να υπάρχεις για τους άλλους;». Πιστεύετε πως η ύπαρξή μας ορίζεται από εξωτερικά χαρακτηριστικά;
Σίγουρα όχι. Αλλά όταν αυτό συμβαίνει, όταν δηλαδή αλλάζεις τα εξωτερικά σου χαρακτηριστικά και έτσι παύεις να υπάρχεις για μερικούς, είναι μια τραγική ειρωνεία. Εδώ αναφερόμαστε και πάλι στον Άνθρωπο Πιάνο που ενώ στην αρχή δεν τον ήξερε κανείς, όταν έγινε πρωτοσέλιδο φαινόμενο, ξαφνικά όλες και όλοι τον ήξεραν. Φυσικά ήταν απλώς μια φαντασίωση, μια προβολή, ήθελαν ένα κομμάτι από την αίγλη του, δεν τον ήξεραν. Αλλά το πιο περίεργο από όλα είναι ότι οι δικοί του άνθρωποι δεν τον αναγνώρισαν παρόλο που ήταν παντού σε όλες τις εφημερίδες. Είχε απλώς βάψει τα μαλλιά του και το χτένισμα. Εκεί λοιπόν αναρωτήθηκα: πως γίνεται αυτό; Πως γίνεται να μην αναγνωρίζεις τον δικό σου άνθρωπο με τόσο μικρές εξωτερικές αλλαγές; Πως γίνεται να μην υπάρχεις πια γι’ αυτούς;
Υπάρχει κάποια παιδική ανάμνηση που σας έχει στιγματίσει; Έχετε γράψει ποτέ για αυτήν;
Ναι υπάρχει, όπως ίσως σε όλους τους συγγραφείς. Ήμουν εφτά χρονών και βρέθηκα σε μια κατάσταση που είχε όλα τα στοιχεία του δράματος: κίνδυνος θανάτου, απομόνωση, εγκλεισμός. Απόλυτη αγάπη που μετατράπηκε σε εγκατάλειψη, λόγω ανωτέρας βίας. Εγώ βέβαια δεν το βίωσα έτσι στο εφτάχρονο μυαλό μου αλλά σαν την έσχατη προδοσία και τιμωρία. Ε, λοιπόν αυτά τα στοιχεία της απομόνωσης, του εγκλεισμού, της τιμωρίας, της αγάπης που εξ ανάγκης οδηγεί σε εγκατάλειψη ή προδοσία είναι επαναλαμβανόμενα μοτίβα στα έργα μου, ιδιαίτερα στα θεατρικά. Ίσως όχι τόσο στα διηγήματα. Και όχι χωρίς χιούμορ.
Στο παρόν βιβλίο σας, υπάρχει κάποια από τις ιστορίες που ακουμπά ένα κομμάτι σας; Ποια ήταν και γιατί;
Ίσως η Κατάσταση Φούγκας με άγγιξε ιδιαίτερα μια που βασιζότανε σε αληθινό πρόσωπο που είχε κάτι από εμένα όταν εγώ έφυγα για Λονδίνο. Αλλά και το Σκιόφως, αυτή η αναζήτηση της πνευματικότητας, της έμπνευσης και του ανήκειν καθώς και το Παιχνίδι γιογιό στη Γέφυρα του Βατερλό, το αιώνιο κυνήγι του έρωτα για μια ανάσα ελευθερίας.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο;
Αυτή είναι δύσκολη ερώτηση γιατί είναι τόσα πολλά. Μπορώ να πω τι διαβάζω αυτή τη στιγμή που είναι το Εγκώμιο του Έρωτα του Αλαίν Μπαντιού, το οποίο απολαμβάνω.
Ετοιμάζετε κάποια νέα δουλειά;
Γράφω ένα νέο θεατρικό όπου ξεκινάω από τη φόρμα, δηλαδή αποφάσισα ότι θα είναι τρία πρόσωπα, σε ένα χώρο και σε αληθινό χρόνο. Θέλω το θέμα και η ιστορία να προκύψουν από αυτή την κατάσταση. Είναι σε πολύ αρχικό στάδιο αλλά ανυπομονώ να το ολοκληρώσω.
Σας ευχόμαστε καλή επιτυχία!
Η Νίνα Ράπη γράφει θεατρικά, διηγήματα και δοκίμια. Τα θεατρικά της έχουν βραβευτεί ή παιχτεί στην Αγγλία, στην Πορτογαλία, στην Ινδία και στην Ελλάδα (Εθνικό Θέατρο, Φεστιβάλ Αναλογίων).
Μελέτες για τα έργα της και δικά της δοκίμια κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Cambridge University Press, Routledge, Mimesis Edizioni κ.α. Διηγήματά της έχουν εκδοθεί διεθνώς.
Δίδαξε δημιουργική και θεατρική γραφή στα πανεπιστήμια του Λονδίνου και του Γκρίνουιτς για πολλά χρόνια. Υπήρξε επίσης ιδρύτρια και αρχισυντάκτρια του πρωτοποριακού λογοτεχνικού περιοδικού Brand Literary Magazine.
(φωτογραφίες Χρήστος Κυριαζίδης)
Facebook
Twitter
Tumblr
RSS