Δημήτρης Γιατρέλλης: «Υπάρχει μια νέα γενιά Ελλήνων συγγραφέων που μας έχει δώσει εξαιρετικά αστυνομικά μυθιστορήματα»

Το νέο βιβλίο του Δημήτρη Γιατρέλλη «Η άρνηση της άρνησης» κυκλοφορεί εδώ και λίγο καιρό από τις εκδόσεις Κέδρος. Πρόκειται για ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, που εκτυλίσσεται στη σύγχρονη Αθήνα, στο οποίο δε λείπουν οι εύστοχες φιλοσοφικές αναφορές, αλλά και η δράση και η ανατροπή (περισσότερα για το βιβλίο δείτε εδώ).

Κύριε Γιατρέλλη, πώς προέκυψε η ιδέα για την «Άρνηση της άρνησης»;

Τα δυο προηγούμενα μυθιστορήματα που έγραψα, χωρίς να είναι στις αρχικές μου προθέσεις, είχαν έντονο το αστυνομικό στοιχείο. Ήταν αναπόφευκτο. Η έλξη του μυστηρίου, του απρόβλεπτου, αποδείχτηκε μοιραία. Αφέθηκα στη σαγήνη της και ξεκίνησα να γράφω το τρίτο μου μυθιστόρημα. Το «τι θα γινόταν αν» είναι μια κλασική ερώτηση στην μυθοπλασία και στη δική μου περίπτωση αφορούσε όλη τη λογική ενός τέτοιου εγχειρήματος: Τι θα γινόταν αν στη λύση του μυστηρίου συνέβαλε η διαλεκτική λογική, σε αντιδιαστολή με την αναλυτική λογική που διέπει τα κλασικά αστυνομικά μυθιστορήματα; Αυτό προσπάθησα να απαντήσω.

Πόσο καιρό σας πήρε να το ολοκληρώσετε;

Περίπου δυόμισι χρόνια. Η συγγραφή δεν είναι η κύρια δουλειά μου, είναι μια απασχόληση στον ελεύθερο χρόνο, που δυστυχώς είναι ελάχιστος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση χρειάστηκε να επανέλθω ξανά στα νεανικά μου διαβάσματα  που δεν ήταν καθόλου μια απλή επανάληψη. Ήταν μελέτη από την αρχή της διαλεκτικής λογικής και απαίτησε τον δικό της πολύτιμο χρόνο.

Κατά τη συγγραφή, υπήρχε κάποιος από τους χαρακτήρες με τον οποίο ταυτιστήκατε;

Πάντα σε ένα μυθιστόρημα προσπαθώ να το αποφεύγω και ποτέ δεν το καταφέρνω. Ο Κλάιβ Λιούις, Ιρλανδός συγγραφέας  με τον οποίο διαφωνώ σε πολλά, έγραψε για το μυθιστόρημα: «Είναι στους «καλούς» χαρακτήρες τους που οι μυθιστοριογράφοι κάνουν, ασυναίσθητα, τις πιο σοκαριστικές αποκαλύψεις για τον εαυτό τους». Εδώ έχει δίκιο.

Πόσο εύκολα «δένουν» στο αστυνομικό μυθιστόρημα οι φιλοσοφικές ανησυχίες;

Από την εποχή του Πλάτωνα ως τις μέρες μας, η φιλοσοφία και η λογοτεχνία έχουν σχέσεις αλληλεπίδρασης. Ο Αλμπέρ Καμύ είπε: «Θες να κάνεις φιλοσοφία; Γράψε ένα μυθιστόρημα». Και ο Ουμπέρτο Έκο με Το Όνομα του Ρόδου συνδυάζει με αριστουργηματικό τρόπο την αστυνομική λογοτεχνία με τη φιλοσοφία.

Η αστυνομική λογοτεχνία είναι ένα απ’  τα δημοφιλή είδη στο  αναγνωστικό κοινό και τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερο αξιόλογες δουλειές από Έλληνες δημιουργούς. Πού οφείλεται κατά τη γνώμη σας αυτό;

Υπάρχει μια νέα γενιά Ελλήνων συγγραφέων που μας έχει δώσει εξαιρετικά αστυνομικά μυθιστορήματα που συνδυάζουν την αναγνωστική απόλαυση με τον κοινωνικό προβληματισμό και το κάνουν πολύ καλά. Πιστεύω πως αυτό θα συνεχιστεί και θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο στο μέλλον.

Είναι τελικά προτιμότερο «ένα ψέμα που βολεύει περισσότερο, από μια αλήθεια»;

Η αλήθεια και το ψέμα είναι έννοιες σχετικές. Αυτό που σήμερα θεωρούμε αλήθεια μπορεί αύριο να αποδειχθεί ψέμα, όπως έχει συμβεί άπειρες φορές με την επιστήμη. Επίσης στην ιστορία η αλήθεια του νικητή είναι ψέμα για τον ηττημένο και το αντίστροφο. Οπότε σε ό,τι αφορά αυτό που βολεύει είμαι με τον στίχο του ποιητή της Ρωμιοσύνης: Αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.

Προλογίζετε το βιβλίο με τη ρήση του Ηράκλειτου «Από τις διαφορές γεννιέται η πιο όμορφη αρμονία». Το πιστεύετε αυτό στη ζωή σας;

Σε αυτή την ταπεινή και ταυτόχρονα μεγαλειώδη ρήση του Ηράκλειτου κρύβεται όλη η γοητεία της διαλεκτικής λογικής. Αφορά τις ζωές όλων μας.

Ετοιμάζετε κάποια νέα δουλειά;

Κάτι υπάρχει στα σκαριά. Ένα νέο αστυνομικό μυθιστόρημα με το Δάκη Κομνηνό και το Γιώργο Ορφανό σε νέες περιπέτειες.

Ευχαριστούμε πολύ!