
Μια πολυκατοικία, μια πόλη, ένας ιός. Πολλές ζωές σε αδιέξοδο. Η νέα νουβέλα της Τίνας Κατσούλη γεννά αναμνήσεις, σκέψεις, αλλά και ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον (περισσότερα δείτε εδώ).
Κυρία Κατσούλη, πείτε μας λίγα λόγια για το νέο σας βιβλίο.
Το βιβλίο μου «Η σκιά του κηπουρού» θίγει σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα. Οι ήρωες της ιστορίας ζουν σε περιορισμό λόγω ενός μολυσματικού ιού που πλήττει σε παγκόσμια κλίμακα κι εξ αυτού έρχονται αντιμέτωποι με υπαρξιακά και προϋπάρχοντα κοινωνικά ζητήματα: τον φόβο για το διαφορετικό, τη βία, τη μοναξιά, τον ναρκισσισμό του ψηφιακού κόσμου, τους επώδυνους συμβιβασμούς, που εντείνονται και πυροδοτούνται μέσα στη νέα συνθήκη ζωής τους. Δοκιμάζουν τις ψυχικές αντοχές τους, ασφυκτιούν μέσα στα νέα κοινωνικά όρια, κάποιοι απ´ αυτούς συνειδητοποιούν ότι είναι χρόνια έγκλειστοι όχι στον χώρο, αλλά στο μοναχικό «Εγώ», ηθελημένα και χωρίς έξωθεν καταναγκασμό. Αποτολμούν έτσι να σπάσουν το κέλυφος της μοναξιάς τους και αναζητούν διέξοδο στην επανασύνδεση με τη ζωή και τον συνάνθρωπο.
Η περίοδος της καραντίνας ήταν δημιουργική για εσάς ή περίοδος αδράνειας;
Η περίοδος της καραντίνας ήταν μία ιδιαιτέρως δημιουργική περίοδος για εμένα. Η μοναξιά και η κοινωνική αποστασιοποίηση λειτούργησαν ευεργετικά. Η καραντίνα μου έδωσε τον χρόνο για συγκέντρωση και παρατήρηση, πύκνωσε τις εμπειρίες σε σύντομο χρόνο κι έτσι προέκυψε η ιδέα του βιβλίου που άρχισε να συγγράφεται κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η πανδημία διαμόρφωσε συνθήκες κοινωνικής δυστοπίας, δοκίμασε τις αντοχές μας σε όλα τα επίπεδα, ανέσυρε στην επιφάνεια συλλογικά και ατομικά τραύματα, επομένως δεν γινόταν να μην «αντιδράσω» με έναν τρόπο δημιουργικό σε όλο αυτό που μας συνέβαινε και μας συμβαίνει.
Ποια είναι η αγαπημένη ιστορία των παιδικών σας χρόνων;
Αγαπημένη ιστορία και ανάγνωσμα των παιδικών μου χρόνων ήταν το «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων» κι ο αναγνώστης της νουβέλας ίσως το διαπιστώσει καθώς υπάρχουν διακειμενικές αναφορές στο βιβλίο (: η ομιλούσα φύση στον φανταστικό κόσμο της Αλίκης περνάει και στη νουβέλα μου και γίνεται παιδικό όνειρο του βασικού ήρωα μου Έντζο). Πολύ αργότερα βέβαια συνειδητοποίησα τις αλληγορίες της αφήγησης, αλλά ως παιδικό ανάγνωσμα με είχε μαγέψει. Ο κόσμος της Αλίκης είναι ένας κόσμος που με όχημα τη φαντασία όλα ανατρέπονται ή γίνονται επιτρεπτά και η λαγότρυπα στην οποία έπεσε η ηρωίδα ήταν κάτι που ως παιδί με είχε συνεπάρει, δίνοντας μου παράλληλα, και σε πρώιμο στάδιο, ένα μάθημα για τη δύναμη του λογοτεχνικού λόγου και της τέχνης γενικότερα.
Η αμνησία, η λήθη είναι πρόβλημα ή λύση;
Ένα από τα θέματα που θίγονται στο βιβλίο είναι και το ζήτημα της λήθης. Ο μολυσματικός ιός που πλήττει τους κατοίκους της πόλης – ανώνυμης και σε αόριστο χρόνο- προκαλεί αμνησία. Ωστόσο, οι περισσότεροι ήρωές μου «νοσούν» ακόμα κι αν δεν προσβάλλονται από τον ιό. Η λήθη είναι για κάποιους από αυτούς επιλεκτική και σωτήρια, μία λύση κατ’ εφημισμόν που τους απαλλάσσει από τα ψυχικά φορτία του παρελθόντος, από μνήμες και καταστάσεις που τους φέρνουν αντιμέτωπους με υπαρξιακά ερωτήματα τα οποία ως οχληρά αποφεύγουν να τα απαντήσουν, εντείνοντας έτσι την κατάσταση αδιεξόδου στην οποία βρίσκονται, ενώ άλλοι, αντίθετα, επιλέγουν να βυθίζονται στο παρελθόν αρνούμενοι να αντιμετωπίσουν τη δυστοπία της προσωπικής τους ζωής στο παρόν. Όλοι αναζητούν λύση, μία διέξοδο. Εάν θα τη βρουν ή όχι, αυτό το αφήνω στον αναγνώστη να το ανακαλύψει.
Τι είναι για εσάς μοναξιά;
Η μοναξιά νομίζω ότι είναι η νόσος της εποχής μας. Προϋπήρχε του εγκλεισμού, που όλοι βιώσαμε, ο οποίος όμως της έδωσε άλλον εκθέτη, την επέβαλε και τη νομιμοποίησε. Αν επιχειρήσω να την προσδιορίσω θα έλεγα ότι είναι ο εγκλεισμός στα όρια του «εγώ», είναι η ασθένεια του σύγχρονου ανθρώπου που ζει μακριά από τη φύση, ψυχικά απομακρυσμένος από τον συνάνθρωπο, σε ανοίκεια αστικά σύνολα και στο πλαίσιο ενός βαθιά ατομοκεντρικού πολιτισμού. Βέβαια, υπάρχει και η δημιουργική, ευεργετική μοναξιά που γεννά τη φιλοσοφική σκέψη, την τέχνη… Επιλέγω συνειδητά τη δεύτερη, γιατί είναι η κατάλληλη συνθήκη για τη συγγραφή.
Ποιον θεωρείτε ιδανικό προορισμό;
Δεν υπάρχει ιδανικός προορισμός, υπάρχει μόνο ιδανικός σύντροφος, συνοδοιπόρος και συνταξιδιώτης, όποιο κι αν είναι το ταξίδι και ο προορισμός. Το «ιδανικό» είναι μια εντελώς υποκειμενική υπόθεση και κρίση.
Ετοιμάζετε νέο βιβλίο;
Πάντα κάτι γράφεται ή περιμένει έτοιμο στο συρτάρι. Δεν ήρθε όμως ακόμα η ώρα του, προηγείται το ταξίδι της νουβέλας μου με την ευχή να φτάσει στα χέρια και την καρδιά του αναγνώστη.
Σας ευχαριστούμε πολύ!
Facebook
Twitter
Tumblr
RSS