Το νέο βιβλίο του Κώστα Θεολόγου που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κέδρος μας ταξιδεύει σε άλλο χωροχρόνο, στο Παρίσι των ’80s και τη Θεσσαλονίκη του Ολοκαυτώματος.
Κύριε Θεολόγου, πείτε μας λίγα λόγια για το νέο σας βιβλίο.
«Η Κρύπτη του Βιτάλ» περιγράφει το προσκύνημα και τη μυστική τελετουργία της μνήμης του Βιτάλ, του Εβραίου ήρωα της ιστορίας μας. Σε αυτή την εξιστόρηση συμπλέκονται αφηγηματικά δυο πόλεις σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, η Θεσσαλονίκη της οδύνης και το Παρίσι της ηδονής. Το σκηνικό αφηγείται τη χαρά της ζωής, της καθημερινής ζωής, που είναι συνυφασμένη αμείλικτα με την ανεπαισθήτως ασφυκτική παρουσία του θανάτου. Η συγγραφή του συμπλέκει δυο αφηγήσεις, τη μία εγκιβωτισμένη στην άλλη, και ιστορικά εκτείνεται από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα και φθάνει μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Παρίσι ή Θεσσαλονίκη;
Οι δυο πόλεις έχουν διαφορετικές χάρες -ποιοτικές ή …κλίμακας- μεταξύ τους. Το Παρίσι το ομορφαίνει ο Σηκουάνας και η πολεοδομία του και τη Θεσσαλονίκη την ομορφαίνει ο Θερμαϊκός και το πολυπολιτισμικό παρελθόν της. Το Παρίσι το πλουτίζουν πολιτιστικά τα υπέροχα μουσεία του, οι γειτονιές με τα καφέ και τα μπιστρό, τα κοιμητήρια κτλ. Και τη Θεσσαλονίκη τη χρωματίζει ένας καημός από τα χνάρια σε παλιούς μαχαλάδες, που μπορεί να τα αναγνωρίσει ένας πιο έμπειρος flâneur της πόλης. Αναλόγως της διάθεσης επιλέξτε εσείς τί προτιμάτε. Βέβαια, το Παρίσι παραμένει πάντα μεγάλη πρωτεύουσα με τα αριστοκρατικά χαρακτηριστικά της και η Θεσσαλονίκη είναι η συμβασιλεύουσα που δυστυχώς δεν αποκαταστάθηκε ως τέτοια στη νεοτερική διαδρομή της, παραμένοντας ο φτωχός συγγενής της αδηφάγου Αθήνας.
Σε ποια εποχή και σε ποιο μέρος θα θέλατε να είχατε ζήσει;
Θα σας απογοητεύσω. Θα κρατήσω την εποχή και τα μέρη όπου έχω ζήσει, όχι επειδή δεν τα αλλάζω ως υπέροχη εποχή και ως υπέροχα μέρη, αλλά επειδή είμαι συμφιλιωμένος με τον εαυτό μου, και κατά συνέπεια μια απάντηση διαφορετική θα αλλοίωνε αυτή τη συμφιλίωση κι εμένα τον ίδιο ως πρόσωπο. Με καταλαβαίνετε;
Τί είναι για εσάς ανυπακοή;
Δεν ξέρω πώς την εννοείτε, πολιτικά, κοινωνικά, θεσμικά; Θέλω να νιώθω ελεύθερος, όχι καταπιεσμένος, ούτε ασύδοτος. Ως εκ τούτου μου αρέσει η δέσμευση σε σχέσεις και σε αξίες. Δεν μου αρέσει η πολιτική υπακοή, ούτε η εργασιακή υποταγή, αλλά δεν αρνούμαι να επιδείξω ασμένως και αγογγύστως τη δέουσα αφοσίωση σε μια δουλειά που αγαπώ, υπηρετώντας την πατρίδα μου, τους δικούς μου ανθρώπους διατηρώντας την αίσθηση ελευθερίας μου. Η ανυπακοή χωρίς αξιακό πλαίσιο αναφοράς είναι ανόητο χαρακτηριστικό ενός κακομαθημένου.
Τελικά, «από τί είμαστε φτιαγμένοι»;
Είμαστε φτιαγμένοι από το βιολογικό υλικό συνήθως της αγάπης και του έρωτα με την απαραίτητη δόση της θεϊκή πνοής, ώστε να γίνουμε κι εμείς σάρκινοι θεοί, δημιουργοί, εργάτες και εραστές, πλάσματα αγάπης και συνύπαρξης, πρόσωπα στραμμένα στον απέναντι συνάνθρωπο και όχι κτήνη του κακού. Αυτός είναι ο στόχος από το υλικό της κατασκευής μας. Αν ξεφεύγουμε συχνά, δεν φταίει ασφαλώς ο …κατασκευαστής, ο maker, που λένε.
Πώς βιώσατε την περιόδο της καραντίνας; Ποια βιβλία διαβάσατε;
Η ζωή μου δεν άλλαξε πολύ λόγω της καραντίνας. Δεν πολυβγαίνω έξω. Μου αρέσει το σπίτι, το ήσυχο διάβασμα, το νόστιμο φαγητό, ένα ποτήρι κρασί πότε-πότε. Αυτό που με ανησυχεί είναι η έκπτωση του κοινωνικού ιστού, η αποδόμηση της κοινωνικής σχέσης, αυτή η πάση θυσία διεκδίκηση ενός ατομικού ζωτικού χώρου (Lebensraum που λέγανε οι Ναζί) για λόγους αυτοσυντήρησης και για λόγους ατομικής ευθύνης έναντι του συλλογικού καλού. Αυτό με ανησυχεί πολύ. Έχω γράψει σχετικό κείμενο στην Εφημερίδα των Συντακτώνhttps://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/236702_gennithito-atomiko-lebensraum και στην εφημερίδα ΤαΝέα (φ. 26.3.2020). Διαβάζω τώρα την Ανθρωπολογία του Ιμάνουελ Καντ (μτφ. Χ. Τασάκος, Παπαζήση 2020) και είχα διαβάσει τις Διαλέξεις για την ιστορία της πολιτικής σκέψης του Μάικλ Όουξοτ (μτφ. Π Λέκκας, Τόπος 2019). Γενικά, όμως, διαβάζω τα πάντα. Ας πούμε στην καραντίνα είχα διαβάσει και λογοτεχνία, από το τελευταίο βιβλίο της φίλης μου Αλκυόνης Παπαδάκη (Κόντρα στο Κύμα, Διόπτρα 2020) μέχρι τα Γράμματα στη Μίλενα του Φραντς Κάφκα (μτφ. Τ. Ανεμογιάννη, Κέδρος, 2020). Διαβάζω κόμικς, μάνγκα, και …Θανασάκη του Αρκά.
Ετοιμάζετε νέο βιβλίο;
Βιβλίο ετοιμάζω για το μάθημα της Περιβαλλοντικής Πολιτικής και Ηθικής στο ΕΜΠ, όπου διδάσκω. Έχω επίσης έτοιμο υλικό με ερωτικά διηγήματα, τα οποία πρέπει να επεξεργαστώ συγγραφικά και να τα επιμεληθώ αναλόγως πριν τα προτείνω στον εκδότη μου. Και άλλες …ετοιμασίες, για τις οποίες θα μπορώ να πω περισσότερα εν καιρώ.
Σας ευχαριστούμε πολύ!
Facebook
Twitter
Tumblr
RSS